Τις προτεραιότητες και τις παρεμβάσεις της στο Ευρωκοινοβούλιο για την στρατηγική ισότητας των φύλων στην ΕΕ, παρουσίασε η Ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Ελενα Κουντουρά στη διαδικτυακή εκδήλωση του Πολιτικού Συνδέσμου Γυναικών (8 Ιαν 2021). Μεταξύ αυτών είναι η καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής και της έμφυλης βίας, η εξάλειψη των εργασιακών και μισθολογικών ανισοτήτων, η ισότιμη πρόσβαση των γυναικών στην επαγγελματική ανέλιξη και σε θέσεις ευθύνης, η ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας και η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Η τοποθέτηση της κας Κουντουρά :
«Αγαπητές Φίλες και Φίλοι,
Εύχομαι σε όλες και όλους καλή χρονιά, με την ελπίδα ότι θα καταφέρουμε σύντομα να ξεπεράσουμε τις πρωτόγνωρες δυσκολίες, που όλοι βιώνουμε.
Θέλω να συγχαρώ τον Πολιτικό Σύνδεσμο Γυναικών για την ενεργή του δράση συνολικά, και ειδικά για αυτήν την εξαιρετική πρωτοβουλία ενημέρωσης όσον αφορά την ευρωπαϊκή στρατηγική για την ισότητα για τα επόμενα χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τον αντίκτυπο της πανδημίας.
Η πρωτοφανής υγειονομική, οικονομική και ανθρωπιστική κρίση που εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε έχει εντείνει την αβεβαιότητα. Έχει επιτείνει τις ανισότητες. Έχει επιδεινώσει τις συνθήκες διαβίωσης και καθημερινότητας για όλους, αλλά κυρίως για τους πιο ευάλωτους πολίτες και τις γυναίκες.
Θα ήθελα να αναφερθώ στην πολύτιμη προσφορά των εργαζομένων της πρώτης γραμμής όλο αυτό το διάστημα και στον τεράστιο αγώνα που έδωσαν και εξακολουθούν να δίνουν οι γυναίκες εργαζόμενες.
Είναι γνωστό ότι οι γυναίκες αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, την προσωπική φροντίδα, και στα ταμεία.Σε τομείς δηλαδή, που πρωταγωνιστούν στην πανδημία, και όπου εργάζονται ακούραστα, με κίνδυνο την υγεία τους, και χωρίς να αμείβονται ανάλογα.
Επιπλέον, η γυναίκα εγκλωβίστηκε μέσα στο σπίτι, όπου λόγω του εγκλεισμού καταγράφηκε κατακόρυφη έξαρση των κρουσμάτων ενδοσυντροφικής και ενδοοικογενειακής βίας, ένα εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα με πολλές προεκτάσεις, που χειρίζομαι και από τη θέση μου ως εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την έκθεση σχετικά με τον « αντίκτυπο της ενδοοικογενειακής βίας στις γυναίκες και τα παιδιά και το δικαίωμα γονικής επιμέλειας».
Ταυτόχρονα, αυξήθηκαν σημαντικά οι δυσκολίες λόγω της τηλεργασίας, καθώς επωμίζεται η γυναίκα διπλή δουλειά σε καθημερινή βάση, την επαγγελματική αλλά και την ευθύνη φροντίδας του σπιτιού, για την οποία δεν πληρώνεται.
Η νοοτροπία εξάλλου που δεν επιτρέπει στους εργαζομένους να «ξεχάσουν» τη δουλειά τους, αλλά και η αυξανόμενη προσδοκία ότι αυτοί θα πρέπει να είναι διαθέσιμοι ανά πάσα στιγμή, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, τη σωματική και ψυχική υγεία και την ευημερία, σύμφωνα με την επιτροπή Απασχόλησης.
Ήδη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά από την Επιτροπή να θεσπιστεί «δικαίωμα στην αποσύνδεση μεταξύ άλλων μέσω συλλογικών συμβάσεων καθώς είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της υγείας των εργαζομένων, ιδιαίτερα των γυναικών.
Η πολιτική μου ομάδα έχει ήδη αναλάβει και εκπονεί μελέτη για τον αντίκτυπο της τηλεργασίας στις γυναίκες.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η δημοκρατία, η ανάπτυξη και η συνοχή είναι καθρέφτες του βαθμού συμμετοχής των γυναικών στις παραγωγικές δραστηριότητες και στην ανάληψη ευθυνών.
Όταν υπάρχει αυξημένη συμμετοχή των γυναικών, τα οφέλη μεγιστοποιούνται για όλη την κοινωνία, με μετρήσιμα αποτελέσματα στους δείκτες της οικονομίας και ευημερίας.
Όμως, στην Ευρωπαϊκή Ένωση η πρόοδος που σημειώνουμε προς την ισότητα είναι εξαιρετικά αργή.
Σύμφωνα με το Δείκτη Ισότητας για το 2020 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων,με τους σημερινούς ρυθμούς προόδου,θα χρειαστούν ακόμη 60 χρόνια για να επιτευχθεί πλήρης ισότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση!
Για αυτό πιέζουμε συνεχώς την Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη να αναλάβουν ουσιαστικές πρωτοβουλίες και μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση.
Προσωπικά, έχω δώσει ιδιαίτερο βάρος στην προώθηση θέσεων για την επίτευξη της ισότητας και την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών.
Οι δύο πρώτες εκδηλώσεις που διοργάνωσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη συμμετοχή ευρωπαϊκών φορέων και οργανισμών, αφορούσαν στις γυναίκες και τις αναγκαίες παρεμβάσεις για τη στήριξή τους. Και έχω καταθέσει σειρά προτάσεων που υιοθετήθηκαν σε εκθέσεις και ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Βασικές μας προτεραιότητες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παραμένουν η εξάλειψη των εργασιακών και μισθολογικών ανισοτήτων, η ισότιμη πρόσβαση των γυναικών στην επαγγελματική ανέλιξη και σε θέσεις ευθύνης και η ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας.
Είναι ιδιαίτερα λυπηρό το γεγονός ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων για εργασία ίσης αξίας εξακολουθεί να υφίσταται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και έχει ελάχιστα μόνο βελτιωθεί την τελευταία δεκαετία. Τα επίσημα στοιχεία είναι απογοητευτικά:
Οι γυναίκες, παρότι αποτελούν την πλειοψηφία των αποφοίτων πανεπιστημίων, αμείβονται κατά μέσο όρο 14% χαμηλότερα από ότι οι άνδρες.
Παραμένουν πιο ευάλωτες σε ευέλικτες μορφές εργασίας, στη μερική και εποχική απασχόληση. Το 31% των γυναικών είναι εργαζόμενες μερικής απασχόλησης, έναντι μόλις 8% των ανδρών.
Ακριβώς επειδή υποαμείβονται περιορίζεται η δυνατότητα τους να πετύχουν την οικονομική τους ανεξαρτησία, να ζουν υπό πλήρη αυτονομία και να μπορούν να συμμετάσχουν πιο δραστήρια στο δημόσιο βίο και στα κοινά.
Και συνολικά πλήττονται πιο άμεσα από τη φτώχεια και την ανεργία, ειδικά σε περιόδους κρίσεων όπως αυτή η πανδημία.
Αυτή η ανορθόδοξη κατάσταση συντηρείται από τα κοινωνικά στερεότυπα και κανόνες, που εισάγουν διακρίσεις στις δεξιότητες των γυναικών και των ανδρών και υποτιμούν τη γυναικεία εργασία.
Η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, δεν αποτελεί μόνο επιτακτικό αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία της Ε.Ε.
Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, το ποσοστό φτώχειας των εργαζόμενων γυναικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να μειωθεί από 8% σήμερα σε 3,8 %, εάν οι γυναίκες λάμβαναν την ίδια αμοιβή με τους άνδρες.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι αν θέλουμε να μιλάμε ουσιαστικά για ευημερία σε μια οικονομία με ισότητα των φύλων, πρέπει τουλάχιστον να διασφαλίσουμε πως οι γυναίκες και οι άνδρες
- θα έχουν ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και οικονομική ανεξαρτησία,
- θα αμείβονται εξίσου για εργασία ίσης αξίας,
- θα έχουν ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στη χρηματοδότηση,
- θα λαμβάνουν δίκαιες συντάξεις
- και θα επωμίζονται εξίσου τις ευθύνες φροντίδας και τις οικονομικές ευθύνες.
Ένα ακόμη μείζον ζήτημα είναι το φαινόμενο της συγκέντρωσης ανδρών ή γυναικών σε συγκεκριμένα αντικείμενα εργασίας, και στο πλαίσιο αυτό υπάρχει σημαντικό έλλειμμα συμμετοχής των γυναικών σε τομείς που θα πρωταγωνιστήσουν τα επόμενα χρόνια, όπως οι νέες τεχνολογίες, η τεχνητή νοημοσύνη, η ψηφιακή νεοφυής επιχειρηματικότητα, και τα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρόλο που οι γυναίκες αποτελούν σχεδόν το 60% των πτυχιούχων, υποεκπροσωπούνται στις θετικές επιστήμες, την τεχνολογία, τη μηχανική και τα μαθηματικά (STEM) και στον ψηφιακό τομέα.
Μόλις δύο στις δέκα θέσεις εργασίας στον τομέα της πληροφορικής στελεχώνονται από γυναίκες. Και είναι πιο εκτεθειμένες στον κίνδυνο αντικατάστασής τους στην εργασία από ρομπότ.
Έχουμε επανειλημμένα καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη χειραφέτηση των γυναικών, μέσω της εκπαίδευσης, της επαγγελματικής κατάρτισης και της δια βίου μάθησης.
Έχουμε ζητήσει να ενισχυθεί η πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση, να στηριχθεί πιο δυναμικά η γυναικεία επιχειρηματικότητα και να προωθηθεί η εκπροσώπηση των γυναικών στους τομείς STEM, την ψηφιακή εκπαίδευση, την τεχνητή νοημοσύνη και τα χρηματοοικονομικά, ώστε να αποκτήσουν περισσότερες ευκαιρίες για υψηλής ποιότητας απασχόληση.
Για να συμβεί όμως αυτό, χρειάζεται μεγάλη στήριξη μέσα από την παιδεία, ώστε να εξαλειφθούν τα σημερινά στερεότυπα και ολοένα περισσότερες γυναίκες να εισέλθουν σε αυτούς τους τομείς και να συμβάλλουν στην ανάπτυξή τους.
Πρόκειται για ζητήματα που ήδη προωθώ ως εισηγήτρια της πολιτικής μου ομάδας στο φάκελο για την ισότητα των φύλων στις θετικές και τεχνολογικές επιστήμες.
Ακόμη, θέλω να σταθώ σε μία πολύ σημαντική διάσταση, αυτή της γυναικείας επιχειρηματικότητας και των θέσεων ευθύνης στο εταιρικό περιβάλλον.
Είναι καθημερινός ο αγώνας των γυναικών να αποδείξουν στον επαγγελματικό τους χώρο όχι μόνο ότι είναι παραπάνω από ικανές για τη θέση που κατέχουν, αλλά ακόμη και για να αποκτήσουν λόγο στη λήψη αποφάσεων, ειδικά στην ευρωπαϊκή επιχειρηματική κοινότητα.
Ενώ μελέτες δείχνουν ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες αποδίδουν καλύτερα όταν υπάρχει υψηλή εκπροσώπηση και των δύο φύλων στα διοικητικά συμβούλια, οι γυναίκες παραμένουν μόλις το ένα τέταρτο των υψηλόβαθμων στελεχών, και ο ρυθμός αύξησης τους έχει επιβραδυνθεί την τελευταία πενταετία.
Oι δε επιχειρήσεις που έχουν ιδρυθεί αποκλειστικά από άνδρες λαμβάνουν περισσότερο από το 90% του συνόλου των κεφαλαίων που επενδύονται στην Ευρώπη.
To ευρωπαϊκό κοινοβούλιο έχει πάρει ξεκάθαρη θέση υπέρ της Οδηγίας για τις γυναίκες σε διοικητικές θέσεις, Women on Boards, η οποία όμως έχει «παγώσει» στο Συμβούλιο από το 2013. Ήδη ως εισηγήτρια της πολιτικής μας ομάδας για το ζήτημα αυτό πιέζω, από κοινού με συναδέλφους την Επιτροπή και το Συμβούλιο να ενεργήσουν πιο δραστικά ώστε να καμφθούν τα εμπόδια και να εγκριθεί άμεσα η οδηγία.
Όλα αυτά τα ζητήματα επιβάλλεται να επιλυθούν τα επόμενα χρόνια στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ισότητα αλλά και με βάση τα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η πανδημία. Θα αναφερθώ συνοπτικά στις προτεραιότητες που έχουμε θέσει.
Ζητούμε την εισαγωγή δεσμευτικών μέτρων για τη μισθολογική διαφάνεια που θα οδηγήσει σε καλύτερη πρόσβαση των εργαζομένων σε πληροφορίες σχετικά με τις αμοιβές, περισσότερη ευαισθητοποίηση σχετικά με τις διακρίσεις και διευκόλυνση στην επιβολή των κανόνων για ίσες αμοιβές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευτεί ότι θα παρουσιάσει συγκεκριμένα υποχρεωτικά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση.
Επιδιώκουμε τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού πλαισίου που να διασφαλίζει επαρκή κατώτατο μισθό για τους εργαζομένους και ειδικά μέτρα για την καταπολέμηση του κινδύνου της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού των ηλικιωμένων γυναικών, μέσω της αύξησης των συντάξεων, και της διατήρησης δίκαιων και αλληλέγγυων συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης.
Επιπλέον, πιέζουμε ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη θα μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο και θα εφαρμόσουν ορθά την οδηγία του 2019 για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής. Πρόκειται για την οδηγία που θεσπίζει ελάχιστα πρότυπα για τα δικαιώματα άδειας πατρότητας και γονικής άδειας, καθώς και τα δικαιώματα άδειας, φροντίδας και ευέλικτων εργασιακών ρυθμίσεων για τους εργαζομένους.
Παρεμβαίνουμε με στόχο να ενισχυθεί η προστασία της μητρότητας, της πατρότητας και της τεκνοποίησης στην εργατική νομοθεσία, με την αύξηση του χρόνου της άδειας και τη διασφάλιση ότι θα πληρωθεί, με τη μείωση του αριθμού των ωρών εργασίας κατά τον θηλασμό, με την παροχή δωρεάν δημόσιου δικτύου υπηρεσιών προσχολικών εκπαίδευσης και μέριμνας, και υπηρεσιών μακροχρόνιας μέριμνας.
Επίσης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρόσφατα ζήτησε την ειδική σύνθεση Συμβουλίου με τη συμμετοχή Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ισότητα των φύλων μετά από στοχευμένες τροπολογίες που κατέθεσα και υιοθετήθηκαν από την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.Η πρόταση αυτή αποτέλεσε ψήφισμα, στη διαμόρφωση του οποίου συνέβαλα, και θα διευκολύνει σημαντικά τόσο να ξεμπλοκάρουν σημαντικοί φάκελοι για την ισότητα (όπως η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, η οδηγία για την καταπολέμηση των διακρίσεων, το Women on Boards), όσο και να ενσωματωθεί η διάσταση του φύλου σε όλες τις πολιτικές και στη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτός είναι και ο απώτερος στόχος μας. Να ενταχθεί η διάσταση του φύλου σε όλες τις πολιτικές, τα μέτρα και τις δράσεις της Ευρωπαϊκής ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς εργασίας και των κοινωνικών πολιτικών για την προώθηση των ίσων ευκαιριών και την καταπολέμηση κάθε μορφής διάκρισης κατά των γυναικών.
Από τη θέση μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,πιέζουμε συστηματικά στα αρμόδια θεσμικά όργανα της Ευρώπης, για την εξάλειψη των ανισοτήτων και την πρόοδο στην ισότητα. Έχουμε μπροστά μας εξαιρετικά κρίσιμα ζητήματα να αντιμετωπίσουμε και επιδιώκουμε τη συνεργασία μαζί σας.
Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί η εκδήλωση αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να ενημερώσουμε, αλλά και να ακούσουμε τις δικές σας προτάσεις και εισηγήσεις, που βοηθούν στο έργο μας.
Η ισότητα των φύλων είναι υπόθεση όλων μας. Σας ευχαριστώ.»
